Problemy ze snem mogą zdarzyć się od czasu do czasu każdemu i to z różnych powodów, chociażby ze stresu czy po prostu niestrawności. W przypadku chronicznego zaburzenia rytmu snu można mówić już o bezsenności, która objawia się trudnościami z zaśnięciem, wybudzaniem się w nocy, płytkim i niespokojnym snem. Wszystko to wiąże się niestety z szeregiem niepożądanych skutków ubocznych, bo sen jest najważniejszą potrzebą fizjologiczną człowieka. Niepozorny deficyt snu zawsze będzie miał negatywny wpływ na organizm w mniejszym lub większym stopniu. Poważne problemy zaczynają się przy permanentnej bezsenności, łącznie z osłabieniem układu odpornościowego i nawet halucynacjami.
Skąd ta bezsenność – co jest przyczyną problemów ze snem i dlaczego mogą być groźne w skutkach?
Bez jedzenia i picia można przetrwać i to stosunkowo długo, ale nie bez snu. To właśnie podczas niego mogą zostać aktywowane procesy regeneracyjne, oczyszczające. Łatwo domyślić się, że w przypadku bezsenności człowiek zacznie podupadać na zdrowiu, borykać się z coraz większą ilością wielorakich objawów. Deficyt snu odbija się najgorzej na pracy i kondycji mózgu. Problemy ze snem nie dotyczą wyłącznie trudności w zasypianiu, ale też budzenia się w nocy na co najmniej pół godziny. Jeśli pomimo zmęczenia zaśnięcie zajmuje ponad trzydzieści minut, również można mówić o patologii snu. Do problemów ze snem zalicza się także wybudzanie się nad ranem i brak możliwości powtórnego zaśnięcia, to samo dotyczy niezdolności do wysypiania się – niezależnie od czasu trwania snu.
W przypadku problemów ze snem kluczowe jest znalezienie ich pierwotnej przyczyny i wyeliminowanie jej. Powodem bezsenności może być stres, zaburzenia hormonalne, nadwrażliwość układu nerwowego, rozregulowany rytm dobowy, wystawianie wzroku na działanie światła niebieskiego z ekranów urządzeń elektronicznych w godzinach późnowieczornych, spożywanie obfitych i ciężkostrawnych posiłków przed pójściem spać, używki, robienie częstych drzemek w ciągu dnia, zbyt mało ruchu, wykorzystywanie łóżka do innych celów niż wypoczynek i uprawianie seksu. Deficyt snu zawsze będzie mieć negatywny wpływ na organizm, utrudniać codzienne funkcjonowanie. Skutkami bezsenności są zaburzenia koncentracji, osłabienie odporności, chroniczne zmęczenie, spadek libido, stany depresyjne, nadwaga, większa podatność na infekcje i zwiększone ryzyko zachorowalności na choroby układu sercowo-naczyniowego. Permanentny niedobór snu może powodować wielorakie choroby psychiczne, autoimmunologiczne i nowotworowe.
Jak się wspomóc w przypadku bezsenności?
Mając problemy ze snem, trzeba dążyć do wyeliminowania ich źródła. Bardzo ważne jest zredukowanie stresu, świetnie działają różne techniki relaksacyjne typu medytacja. Przy bezsenności zalecana jest aktywność fizyczna przed pójściem spać, ale nie może być to intensywny trening, co wręcz zaburzy sen. Doraźnie można stosować leki i napary ziołowe o działaniu uspokajającym. Pomocne może być też zażywanie melatoniny, czyli naturalnej substancji wytwarzanej przez organizm, niezbędnej do wywołania uczucia senności i sprzyjająca głębokiemu, regenerującemu snu. Zadbać trzeba też o higienę snu – ciemne i dobrze wywietrzone pomieszczenie, wygodny materac, przyjemna w dotyku pościel, optymalna temperatura powietrza. Istotna będzie lekkostrawna dieta, niejedzenie na co najmniej trzy godziny przed snem. Nie powinno się też pić bezpośrednio przed pójściem do łóżka, bo może wybudzić w nocy potrzeba oddania moczu. Pomaga słuchanie muzyki relaksacyjnej, czytanie książki przed snem, odprężający masaż czy ciepła kąpiel, aromaterapia. Wyciszenie umysłu również jest niezwykle ważne, kontrolować trzeba napływ natrętnych myśli i bodźców. Godna polecenia będzie też psychoterapia poznawcza przy bezsenności.
