Medycyna paliatywna obejmuje wszystkie działania podejmowane wobec osób, które są nieuleczalnie chore. Dzięki nim objawy ulegają złagodzeniu oraz poprawia się komfort i jakość życia pacjenta. Opieka paliatywna przyjmuje różne formy: od hospicjum domowego, przez ośrodki dziennej opieki po hospicja stacjonarne. Zobacz, dla kogo jest przeznaczona.
Co to jest medycyna paliatywna?
Medycyna paliatywna jest działem medycyny, który skupia się nad osobami nieuleczalnie chorymi. Lekarze, pielęgniarki i cały zespół medyczny podejmują działania lecznicze, których celem nie jest wyleczenie choroby, ale maksymalne złagodzenie jej skutków. Opieka ma także na celu złagodzenie cierpienia fizycznego i psychicznego.
Opieka paliatywna jest sprawowana przez zespół, który składa się z lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, psychologów, terapeutów zajęciowych, oraz wolontariuszy. Szczególną rolę odgrywa kadra pielęgniarska, ponieważ to ona ma największą styczność z pacjentami.
W Polsce medycyna paliatywna rozwija się od lat 80. XX wieku. Obecnie w całym kraju funkcjonuje ponad 200 placówek, w których mogą otrzymać opiekę osoby terminalnie chore. Powstało także Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej, które tworzy standardy postępowania leczniczego i opiekuńczego.
Kiedy chory trafia pod opiekę paliatywną?
Pod opiekę paliatywną trafiają osoby, które są nieuleczalnie chore, a choroba przyjmuje stadium terminalne – wyczerpane zostały już wszystkie możliwości leczenia, ale możliwa jest jeszcze poprawa komfortu chorego. Najczęściej są to pacjenci z chorobą nowotworową, ale nie tylko. Wskazaniem są także inne schorzenia przewlekłe, które nie rokują dobrze. O tym, kto kwalifikuje się do opieki paliatywnej decyduje lekarz.
Jak wygląda opieka paliatywna?
Opieka paliatywna może być sprawowana na kilka sposobów. Forma jest dopasowywana do stanu chorego. Uwzględniane są także jego preferencje.
Jedną z form opieki paliatywnej jest hospicjum stacjonarne. Osoby chore objęte są opieką przez 24 godziny, 7 dni w tygodniu. Do placówki mogą trafić również pacjenci na tzw. opiekę wyręczającą. Wówczas przebywa w hospicjum maksymalnie przez 10 dni.
Inną formą jest hospicjum domowe. Chory przebywa we własnym domu wśród bliskich. Kilka razy w tygodniu odwiedza go pielęgniarka. Zapewniona jest także opieka lekarska i terapeutyczna.
Dostępna jest także poradnia paliatywna. Mogą się tam zgłaszać osoby, które potrzebują doraźnej opieki – np. leczenia dolegliwości bólowych lub wsparcia psychologicznego. Tego typu forma jest przeznaczona dla pacjentów, którzy są w stabilnym stanie.
Dlaczego opieka paliatywna jest ważna?
Opieka paliatywna ma na celu:
- złagodzenie nieprzyjemnych dolegliwości (zwłaszcza bólu),
- poprawę komfortu chorego,
- udzielenie wsparcia psychicznego i duchowego.
Dzięki niej osoby w schyłkowym stadium przewlekłej choroby nie muszą cierpieć. Mogą za to maksymalnie wykorzystać czas, który im pozostał – z bliskimi, bez bólu i przykrych dolegliwości. Opieka paliatywna to także pomoc dla bliskich chorego.